Saç Dökülmesinin Nedenleri

Erkeklerin kadınlara kıyasla erkek tipi saç dökülmesi nedeni ile daha fazla saç dökülmesi yaşadıkları doğrudur. Ancak saç seyrelmesi ve saç dökülmesi kadınlarda daha yaygın ve daha az moral bozucudur. Özellikle erkeklerin saç dökülmesinin nedenleri konusundaki soru işaretleri için sizler için bir liste düzenledik. Bunun nedeni A vitamini düşüklüğü gibi geçici bir sağlık durumu bile olabilir.

Saç Dökülmesinin Nedenleri

Birçok durumda, kadın ya da erkeklerde saç dökülmesinin çeşitli tedavi yolları vardır. Tüm saç dökülmelerinin bir nedeni vardır. Saç seyrelmesine ve dökülmesine neden olan en yaygın sebeplerden bazıları şunlardır:

1) Fiziksel travma

Fiziksel travma cerrahisi, bir araba kazası ya da ciddi bir hastalık, hatta her türlü grip geçici saç dökülmesine sebep olabilir. Telogen effluvium olarak adlandırılan saç dökülmesi tipidir. Saçın programlanmış belli bir yaşam döngüsü vardır: Büyüme fazı, dinlenme fazı ve dökülme evresidir. Stresin şiddetine göre saç döngüsü bozulabilir, saç dökülme fazı hızlanabilir. Travma sonrası saç dökülmesi üç ile altı ay arasında sürebilir.

Ne yapmalı: İyi haber vücudunuz kendinizi onardığınızda dökülen saçlarınızı geri çıkmaya başlar.

2) Gebelik

Gebelik, saç dökülmesine neden olan fiziksel stres (yani hormonlar) türlerine bir örnektir. Hamilelik dönemi ve doğum esnasında da saç dökülmesi çok sık görülür. Doğum yapmak da oldukça travmatik bir etki yaratır.

Ne yapmalı: Dökülen saçlar, birkaç ay içinde tekrar çıkmaya başlar.

3) A vitamini fazlalığı

Fazla A vitamini içeren takviyeler ve ilaçlar Amerikan Dermatoloji Akademisi’ne göre, saç dökülmesini tetikleyebilir. Uluslararası Birimler’e (IU) göre yetişkinler için günlük A vitamini 5.000, çocuklar için günde 2.500 ve 10.000 içerebilir.

Ne yapmalı: Bu saç dökülmesi de geçicidir, A vitamini alımı durdurulunca saç yeniden çıkmaya başlar.

4) Protein eksikliği

Eğer beslenmenizde yeterli protein alamıyorsanız Amerikan Dermatoloji Akademisi’ne göre vücut saç büyüme döngüsünü durdurabilir. Vücutta proteinin azalmasından bir iki ay sonra saç dökülmeye başlar.

Ne yapmalı: Balık, et ve yumurta gibi birçok büyük protein kaynağı vardır. Eğer yeterince et ya da hayvan ürünleri yemiyorsanız veya vegansanız vejetaryenler için uygun protein kaynaklarından faydalanabilirsiniz.

5) Erkek tipi kellik

60 yaşın üzerindeki her üç kişiden ikisinde saç dökülmesinin nedeni çoğu zaman erkek tipi kelliktir. Bu tip saç dökülmesi genler, erkek cinsiyet hormonları, genellikle saçta M şeklinde bir saç çizgisi bırakarak tepe noktasından geriye doğru klasik bir yol izleyerek çekilir.

Ne yapmalı: Saç dökülmesini önlemek amacı ile ilaç, saç nakli ya da greft cerrahisi tedavileri uygulanabilir.

6) Kalıtım

Androjenik ya da androgenetik alopesi denilen kadın tipi saç dökülmesi, temelde erkek tipi kelliğin kadınlarda görülen versiyonudur. Eğer kadınlarda belli bir yaştan sonra saç dökülmesi hikayesi olan kadınlar varsa bu tip saç dökülmesine çok daha yatkın olabilirler. Erkeklerin aksine kadınların saç dökülmesinde saç çizgisi geriye giderek dökülme yaşanmaz. Onlarda saçın tamamında bir seyrekleşme olur.

Ne yapmalı: Erkeklerdeki gibi, kadınlarda da saç çıkmasına yardımcı olmak için ilaç tedavisinden yararlanılabilir, ya da en azından, sahip olan saçlar koruma altına alınabilir.

7) Kadın hormonları

Kadınlık hormonları da hamilelik gibi saç dökülmesine neden olabilir, ilaç tedavisi ile örneğin doğum kontrol hapı gibi… Bu aynı zamanda telogen effluvium gibi ailesinde bir saç dökülmesi hikayesi olanlarda daha sık görülebilir. Menopoz da hormonal dengeyi bozan sonuçlara yol açabilir. Saçlı deri üzerindeki androjen (erkeklik hormonu) aktif hale gelebilir. Saç kökleri küçülür ve daha fazla saç kaybetmeye başlar.

Ne yapmalı: Eğer Rx yeni bir sorunu varsa başka bir doğum kontrol yöntemi denenebilir. Doğum kontrol hapı durdurmak da geçici saç dökülmesine yol açabilir. Saç bakım ürünleri ile saçınıza daha fazla zarar vermeyin.

8) Duygusal stres

Duygusal stresin saç kaybına yol açma olasılığı fiziksel strese göre daha azdır.  Ancak yaşlı bir ebeveyn bakımı, sevilen birinin ölümünden sonra ya da boşanma gibi durumlarda saç kaybı olabilir. Stres altında saç dökülmesi gözlenebilir ancak zaten sorun olan bölgedeki saç dökülmesini hızlandırır.

Ne yapmalı: Fiziksel stres nedeniyle saç dökülmesinde olduğu gibi, bu tarz dökülme sonunda da ortadan kalkar. Stresi azaltmak saçınızı dökülmesini engelleyebilir. Stres ve anksiyete için psikiyatrist desteği, psikologla konuşmak ya da daha fazla egzersiz sizin için faydalı olabilir.

9) Anemi

Neredeyse 20 – 49 yaş arasındaki 10 kadından biri anemiye bağlı demir eksikliği nedeni ile saç kaybı yaşayabilir.  Doktorunuzun anemi teşhisi koyabilmesi için size kan testi yapması gerekir.

Ne yapmalı: Basit bir demir takviyesi sorunu düzeltmek için yeterlidir. Saç dökülmesinin yanı sıra, aneminin diğer belirtiler arasında yorgunluk, baş ağrısı, baş dönmesi, soluk cilt, soğuk eller ve ayaklar bulunur.

10) Hipotiroidi

Hipotiroidi tiroit bezinin çalışmaması durumunda kullanılan tıbbi bir terimdir. Boyunda bulunan bu küçük bez, metabolizmanın büyüme ve gelişmeyi sağlayan hormonlar salgılamasının yanı sıra yeterince hormon salgılamadığı durumlarda saçın dökülmesi riskine yol açabilir. Doktorunuz gerçek nedenini belirlemek için bir takım testler yapabilir.

Ne yapmalı: Tirot tedavisi için ilaç kullanmak sorunu çözebilir. Tiroit seviyelerinin normale dönmesi saçınızı geri getirebilir.

11) Vitamin B eksikliği

ABD’de nispeten nadir olmakla birlikte, B vitamini seviye düşüklüğü saç dökülmesinin düzeltilebilir başka nedenidir.

Ne yapmalı: Anemi gibi basit takviyeler sorunun tedavisine yardımcı olabilir. Farklı diyetler deneyebilirsiniz. Doğal B vitaminini balık, et, nişastalı sebze, ekşi olmayan meyvelerde bulunur. Her zaman olduğu gibi, bol meyve ve sebze, dengeli beslenmenin yanı sıra yağsız protein, avokado ve fındık gibi iyi yağlarla beslenmek de genel sağlığınız için çok iyi olacaktır.

12) Otoimmün bağlı saç dökülmesi

Bu da alopesi areata denilen ve temelde aşırı aktif bir bağışıklık sisteminin bir sonucudur. Bağışıklık sistemi yanlışlıkla saçı yabancı olarak görür ve onu hedef alır.

Ne yapmalı: Steroid enjeksiyonları, kafada yuvarlak yama gibi görünen saç dökülmesi alopesi areata tedavisinin ilk adımıdır. Aynı anda birkaç ilaç tedavi amaçlı kullanılabilmektedir. Bu da saçın tekrar geri gelmesini sağlayabilir.

13) Lupus

Lupus gibi diğer otoimmün hastalıklar da saç dökülmesine neden olabilir. Yine yanlış tanımlama olgusu: Overzealous bağışıklık hücreleri saça saldırır. Ne yazık ki, bu tip saç dökülmesinde saç geri çıkmaz, bunun nedeni yara izidir.

Ne yapmalı: Saç dökülmesi hafif ise, zararı kamufle etmek için yeni bir saç modeli denemek isteyebilirsiniz. Örneğin kısa saç yerine, uzun saç kelleşen yama gibi alanları gizlemekte çok daha etkilidir.

14) Ani kilo kaybı

Ani kilo kaybı, saç dökülmesine neden olan fiziksel travma şekillerinden biridir. Bu ani kilo kaybı sizin için iyi sonuçlanabilir. Bu ani kilo kaybı sadece vücudu kötü anlamda etkilemez aynı zamanda vitamin ya da mineral eksikliklerine neden olabilir. Belirgin kilo kaybı ile birlikte saç dökülmesi de anoreksi ya da bulimia gibi yeme bozukluğu belirtisi olabilir.

Ne yapmalı: Ani kilo kaybı sistemi şoka sokar ve altı aylık dönem içinde saç dökülmesi sorunu kendi kendine düzelir.

15) Kemoterapi

Ne yazık ki kanseri yenmek için kullanılan ilaçların bazıları da saçın dökülmesine neden olabilir. Kemoterapi nükleer bomba gibidir. Hızla bölünen hücreleri yok eder. Bu kanser hücreleri ile birlikte saç hücrelerinin de bölünmesini sağlar.

Ne yapmalı: Kemoterapi bittikten sonra saç farklı bir dokuda (örneğin düz saç kıvırcık çıkar) ya da farklı renkte geri gelir. Araştırmacılar kanseri farklı teknikler ile tedavi etmenin yollarını araştırmaya devam etmektedir.

16) Polikistik over sendromu

Polikistik over sendromu (PKOS) erkek ve dişi cinsiyet hormonları başka bir dengesizlik nedenidir. Bir tane androjen fazlalığı bile yumurtalık kistleri, kilo alma, diyabet riski artar, menstrüasyon dönemi değişikliği, kısırlık, ayrıca saç incelmesine neden olabilir. Erkek hormonları PKOS’u yoğunlaştırdığından dolayı, kadınlar da yüz ve vücut üzerinde daha fazla saç çıkabilir.

Ne yapmalı: PKOS tedavi hormon dengesizliğini düzeltmek ve bu değişikliklerin bazılarını gidermeye yardımcı olabilir. Tedaviler diyet, egzersiz ve potansiyel olarak doğum kontrol haplarının yanı sıra kısırlık veya diyabet riskini gidermek için spesifik tedavi sayılabilir.

17) Antidepresanlar, kan sulandırıcı ve daha fazlası

Bazı ilaçlar saç dökülmesini teşvik edebilir. Bunların arasında en yaygın olanı kan sulandırıcı olarak bilinen bazı beta-bloker haplarıdır. Saç kaybına neden olabilecek diğer ilaçlar romatizmal hastalıklar ile cilt hastalıklarını tedavi etmek için kullanılanlar, bipolar bozukluğu ilaçlar ve antidepresanlar yer almaktadır.

Ne yapmalı: Doktorunuz saç kaybına neden olan ilaçların dozunu düşürebilir ya da başka bir ilaç kullanılmasını tavsiye edebilir.

18) Aşırı saç stilleri

Aşırı saç şekillendirme de saç dökülmesine neden olabilir. Bu saç şekillerine örnek olarak yapılırken yüksek ısı ve kimyasal şekillendiriciler kullanılan çok sıkı saç örgüsü, fön çektirme, perma sayılabilir. Bu uygulamalar saç kökünü etkileyerek saçın dökülmesine neden olabilir.

Ne yapmalı: Bu stillerden ve kimyasal saç şekillendirme ürünlerinden kaçınmaya ek olarak Amerikan Dermatoloji Akademisi, saçınızın kuruyarak yıpranmasına engel olacak bakım kremi, nemlendirici krem kullanmanızı tavsiye ediyor.

19) Trikotilomani

Trikotilomani, kontrol bozukluğu olarak sınıflandırılan bir dürtü ile saç koparma rahatsızlığıdır. Bu bir tür tik, kişi sürekli saçları ile oynayarak çeker. Ne yazık ki bu sürekli oynama ve çekme saçın şerit halinde seyrelmesine yol açar. Trikotilomani genellikle 17 yaşından önce başlar ve kadınlarda erkeklerde olduğundan dört kat daha fazla görülür.

Ne yapmalı: Bazı antidepresanlar etkili olabilir, ancak davranış değişikliği tedavisi de başka bir seçenektir.

20) Yaşlanma

50’lerine ve 60’larına giren kadınlarda saç dökülmesi sorunu ile yaygın olarak karşılaşılır.

Ne yapmalı: Uzmanlar bu durumun tedavi edilemediğini söylüyor. Bu durumda dökülen ya da seyrelen bölgeleri gizlemek için kadınlara eşarp ve peruk gibi saç kozmetik ürünleri tavsiye edilir. Bunun dışında günümüzde saç ekim teknikleri de uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir.